Αρχείον Ιωάννου Καποδίστρια, τ. Γ΄

questioni sulle Isole, sulla Grecia, sul clima ec. ec. La fortuna di essere stato accolto con tanta clemenza da S.M. l’ Imp(erato)re e dalla famiglia Imperiale mi ottenne alla Corte le felicitazioni di tutti i Grandi, e le maggiori distinzioni. Jeri sera vi era ballo mascherato alla Corte, in seguito alle feste, date pel matrimonio della Gran Duchessa Catterina con S.A. il Principe di Oldenburg. Mi sono convinto che uno sguardo clemente di S.M. l’ Imperatore attira sopra chi ha la fortuna di ottenerlo le attenzioni e li5 riguardi di tutti. Nel palazzo Imperiale vi erano per lo meno 10 m(illa) persone tra i spettatori et danzanti. Mi sono trattenuto ammirando la grandezza, lo splendore, e la popolarità di questo spettacolo unico nel suo genere... Troppo lungo sarebbe descriverle. Ma ciò che può darne un’ idea si è che l’ entrata è permessa a qualunque con segno di maschera; che tutto il palazzo è aperto alla curiosità ed ammiraz(io)ne dei concorrenti; che l’ Imperatore, e la famiglia, sono in mezzo al loro popolo, ottenendone gli ommag(g)i e la veneraz(io)ne, senza apparechi, e si può dire senza nessuna etichetta. Basta di questo. Mi è dunque promessa una destinazione. Non so precisamente quale essa sarà. Ma sono assicurato che essa n(on) può essere che s(econ)do i miei voti. Sono contento di essermi messo alla prova... Ho resistito alle maggiori attrattive; e sono stato fermo nel rinunziare ad’ una brillante e comodissima situaz(io)ne per preferire a qualunque bene, quello φ.2 di essere attaccato di cuore/alla famiglia, ed al sacro dovere di non allontanarmi da essa e dai suoi interessi p(er) quanto mi è possibile... Mi è stata offerta più di una bella collocazione. Le ho rifiutate senza rincrescimento. Sarei divenuto Creso p(er) richezze; ma negli antipodi. Avrei avvanzato mille passi nella mia carriera, ma fuori de miei principij, e della nostra atmosfera. Non ho voluto, nè vorrò giammai. Questi ceni rispondono a quanto ella mi scrive inclusivam(ent)e p(er) Agostino... Per ora bastino questi. Mi propongo con altra lettera dispiegarmi più dettagliatam(ent)e. In parte dunque i miei presentimenti si sono avverrati. Spero nella prottezione Divina; e coll’ ajuto della paterna benedizione, che il tutto sarà secondo le mie intenzioni sempre filiali. La mia salute è ottima; abbiamo vita senza gello. La -Neva <è> un fiume;7 si camina senza pellicia; non però senza soprabito imbolito... e scrivo tuttavia impelliciato senza essere di troppo mollestato di un tale vestito singolarissimo per i 26 di Aprile. Vittorio sarà uscito di casa. E spero ristabilito... Non le ho mai scritto della famiglia Bro-

5. συχνή χρήση του li αντί του άρθρου i

6. πιθανή ανάγνωση.

7. Το κείμενο του Καποδίστρια στο σημείο αυτό είναι ασαφές· πιθανώς υπονοεί ότι λόγω της τήξεως των πάγων ο Νέβας έγινε πάλι κανονικό ποτάμι.

glio, percchè la lettera promessami non la ho mai ricevuta, e percchè essendo a Bologna senza questa lettera, mi è stato impossibile in brevi giorni di permanenza di fare questa relazione.

Abbraccio f(rate)llj e sorelle. Saluto amici, e parenti. Baccio le mani alla S(ignor)a madre, zij, e zie. Imploro sempre la scorta della paterna benedizione.

Il fig(lio) Giovanni

Αρ. 31

Αγία Πετρούπολις, 26 Απριλίου / 7 Μαΐου 1809

Έλαβον την υπ’ αριθ. 20 επιστολήν. Δεν γνωρίζω την τύχην των προηγουμένων επιστολών μου. Και ολίγον ελπίζω ότι η παρούσα δύναται να αφιχθή ταχέως εις υμάς. Ο πόλεμος της Αυστρίας τείνει να καταστήση την αλληλογραφίαν ημών υπερβολικώς τεταραγμένην... Αι επιστολαί οφείλουν να κάμωσιν τον γύρον της Γαλλίας. Έσχον την υποσχεθείσαν μοι παρά της Α.Ε. του Πρωθυπουργού συνέντευξιν. Κατεδέχθη όπως συνομιλήση μετ’ εμού επί μίαν ώραν και να δεχθή μετά μεγίστης καλωσύνης τας απαντήσεις, τας οποίας επέσυρον αι ερωτήσεις αυτού. Εδέχθη μετ’ ευχαριστήσεως μίαν μικράν εργασίαν, ήτις υπήρξεν το αποτέλεσμα των ταξιδίων μου και έν υπόμνημα, σχετικόν προς τας επιδιώξεις μου. Μοι υπεσχέθη ότι ήθελεν ενασχοληθή μετ’ αυτών και ότι ήθελεν ομιλήση εν συνεχεία εις την Α.Μ. τον Αυτοκράτορα. Έπραξεν τούτο. Συναντήσας εμέ εις τον περίπατον μοι είπεν ότι ήτο πολύ ευχαριστημένος διά την εργασίαν μου και ότι συντόμως θα ήμην και εγώ. Εδημοσιεύθη τω όντι κατά την 19ην τρέχοντος το ουκάζιον, δι’ ου μοι απονέμεται ο βαθμός του Συμβούλου του Κράτους· εντάσσει εμέ εις την επί των Εξωτερικών Υποθέσεων υπηρεσίαν και μοι παρέχει ετήσιον μισθόν 3.000 ρουβλίων. Ηθέλησα όπως ευχαριστήσω την A. Ε. τον Πρωθυπουργόν: «Δεν είναι ο καιρός ακόμη· δεν έπραξα ακόμη δι’ υμάς εκείνο, όπερ σκέπτομαι και του οποίου τυγχάνετε άξιος. Ο Αυτοκράτωρ διέταξεν εμέ ίνα προσφέρω προς υμάς θέσιν τινά ανταξίαν των προσόντων υμών». Εχθές παρουσιάσθην ενώπιον της Α.Μ. του Αυτοκράτορος και πάσης της Αυτοκρατορικής οικογενείας. Ο Αυτοκράτωρ ηυδόκησεν να επιδείξη προς εμέ μεγάλην καλωσύνην· απηυθύνθη προς εμέ λέγων: «Είμαι πολύ ευχαριστημένος διά τας υπηρεσίας, τας οποίας προσφέρατε προς εμέ· και διά τον τρόπον δι’ ου εξεπληρώσατε τα καθήκοντα υμών». Η Αυτοκράτειρα Μήτηρ, αι Μεγάλαι φ.1v Δούκισσαι / οι Μεγάλοι Δούκες, αδελφοί του Αυτοκράτορος, κατεδέχθησαν

όπως συνομιλήσουν μετ’ εμού διάφορα ζητήματα περί των Ιονίων Νήσων, περί της Ελλάδος, περί του κλίματος κτλ. Η τύχη του να γίνω δεκτός μετά τοσαύτης ευμενείας παρά του Αυτοκράτορος και της Αυτοκρατορικής οικογενείας επισύρει εις την Αυλήν τας φιλοφρονήσεις όλων των Μεγάλων προς εμέ και τας μεγίστας διακρίσεις. Εχθές την εσπέραν εδόθη εις την Αυλήν χορός μετημφιεσμένων κατ’ ακολουθίαν προς τας εορτάς, αίτινες έλαβον χώραν διά τον γάμον της Μεγάλης Δουκίσσης Αικατερίνης μετά της Α.Υ. του πρίγκιπος του Ολδεμβούργου. Επείσθην ότι έν ευμενές βλέμμα της Α.Μ. του Αυτοκράτορος, επισύρει επ’ εκείνου, όστις έχει την τύχην να επιτύχη τούτο, την προσοχήν και τον σεβασμόν υπό πάντων. Εις το Αυτοκρατορικόν Ανάκτορον υπήρχον τουλάχιστον 10.000 πρόσωπα θεαταί και χορευταί. Παρέμεινα θαυμάζων την μεγαλοπρέπειαν, την λάμψιν και την δημοτικότητα τούτου του μοναδικού εις το είδος του, θεάματος. Θα έπρεπε να σας γράψω πάρα πολλά διά να περιγράψω τούτο. Αλλ’ εκείνο, όπερ δύναται να παράσχη ιδέαν τινά, είναι το γεγονός ότι η είσοδος επιτρέπεται εις οιονδήποτε, τον φέροντα προσωπίδα· ότι όλον το ανάκτορον είναι προσιτόν εις την περιέργειαν και τον θαυμασμόν των προσερχομένων· ότι ο Αυτοκράτωρ και η οικογένεια Αυτού ευρίσκονται μεταξύ του λαού των, απαλαμβάνοντες τας τιμάς και τον σεβασμόν χωρίς επιτηδεύσεις και δύναμαι να ειπώ άνευ ουδεμιάς εθιμοτυπίας. Αρκετά περί τούτου. Υπεσχέθησαν λοιπόν εις εμέ θέσιν τινά. Δεν γνωρίζω επακριβώς ποια θα είναι αύτη. Διεβεβαίωσαν όμως εμέ ότι αυτή οφείλει να είναι σύμφωνος προς τας επιθυμίας μου. Είμαι ευχαριστημένος διότι εδοκιμάσθην... Αντέστην εις τας μεγαλυτέρας γοητείας και παρέμεινα σταθερός εις την απόρριψιν μιας λαμπράς και ανετωτάτης θέσεως, προτιμών αντί οιουδήποτε αγαθού, όπως παραμείνω συνδεδεμένος εκ καρδίας φ. 2 / προς την οικογένειαν και προς το ιερόν καθήκον του να μην απομακρυνθώ αυτής και των υποθέσεών της όσον μου είναι δυνατόν. Μοι προσεφέρθη πολλάκις μία άνετος τοποθέτησις. Απεποιήθην αυτής άνευ δυσαρεσκείας. Θα ήτο δυνατόν να καταστώ Κροίσος ως προς τα πλούτη αλλ’ εις τους αντίποδας. Θα είχα προχωρήσει κατά χίλια βήματα εν τη σταδιοδρομία μου, αλλ’ εκτός των αρχών και της ατμοσφαίρας ημών. Δεν ηθέλησα ούτε θα θελήσω τούτο. Αυταί αι σημειώσεις είναι προς απάντησιν των όσων υμείς προς εμέ έχετε γράψει διά τον Αυγουστίνον... Επί του παρόντος είναι αρκετά. Προτίθεμαι δι’ ετέρας επιστολής όπως εξηγηθώ λεπτομερέστεροι. Αι προσδοκίαι μου λοιπόν επαληθεύθησαν εν μέρει. Ελπίζω εις την Θείαν Προστασίαν και εις την συνδρομήν της πατρικής ευλογίας ότι τα πάντα θα εξελιχθώσιν συμφώνως πάντοτε προς τας υιικάς επιδιώξεις μου. Η υγεία μου είναι εξαιρετική. Ζώμεν άνευ παγετού. Ο Νέβας είναι πάλιν ποταμός· περιπατεί τις άνευ γουναρικού· ουχί όμως και άνευ επανωφορίου φοδραρισμένου... και γράφω ενδεδυμένος γουναρικά, χωρίς όμως να ενο-

χλώμαι ένεκα του ενδύματος τούτου, σπανιωτάτου διά την 26ην Απριλίου. Ο Βίκτωρ θα εξέλθη της οικίας και ελπίζω έχων αποθεραπευθή... Ουδέποτε έγραψα προς υμάς διά την οικογένειαν Μπρόλιο, καθ’ όσον η υποσχεθείσα μοι επιστολή δεν ελήφθη και διότι ων εν Βολονία χωρίς την επιστολήν αυτην, ήτο αδύνατον εντός ολίγων ημερών να συνάψω σχέσεις.

Εναγκαλίζομαι αδελφούς και αδελφάς. Χαιρετώ φίλους και συγγενείς. Ασπάζομαι τας χείρας της σεβαστής μητρός και των θείων. Επικαλούμαι την συνδρομήν της πατρικής ευλογίας.

Ο υιός Ιωάννης

12

No. 33

S(ant)o Pietroburgo, 8 / 20 Giugno 1809

Pochi giorni fa le scrissi per la posta. Oggi approfito di una occasione particolare per Parigi. Lo farei tutti i giorni, se tutti i giorni sorgessero cosi ridenti per me... L’ economia ne soffre. Ma il cuore si riposa. 15 ο rubli mi costano fin’ora le lettere nello spacio di sei mesi... Non posso calcolarne il prezzo col sommo bene che mi procurano. Io scriverò sempre ... ed ella non negliga nessuna occasione.

La salute è ottima... Le occupazioni le stesse. Le speranze eguali, e da qualche giorno migliori... L’ estate favorisce col mezzo della campagna (ove tutto il gran mondo è ritirato) la frequente oportunità di vedere e di trattare familiarmente personaggi alti, e prottetori. Le visite alla campagna costano. Non si può andarsi che a quattro cavalli... Ma c’è un compenso, n(on) compreso quello della salute. Benché io non sia intenzionato di ricadare1 a carico della famiglia, percchè no conosco la posizione, e ne sento io il2 primo tutto il peso, pure le indicherò qui sotto le mie spese mensuali, ed in confronto le mie rissorse... Il deficit è di 90 rubli il mese, n(on) calcolate le spese estraordinarie. Se nella corrente di questo estate avrò una collocaz(io)ne nell’ estero il mio disequilibrio non sarà grande... a ripararlo valerà un picciolo residuo fondo di cui Viaro era depositario, e la scattola. Quando si debba affrontare un inverno la cosa n(on) potrà più regolarsi... Dovrò prendere

1. αντί ricadere

2. ορθώτ. per primo

una risoluz(io)ne sempre forte, e difficile, ma necessaria... O ristringere φ. 1v le spese, che è quanto a dire sepelliosi3/ nella neve, e vegetare inutilmente ancora per i miei aspiri. Od incontrare un grosso debito o rinunciare alla carriera a cui sono incaminato, per intraprendere quella che mi è sempre aperta in seno alla famiglia... Io aborisco e detesto tutte le altre rissorse che mi si possono offerire4, e che mi furono offerte. A peso di oro, o di vana gloria, io non vendo la mia libertà, e non rompo i sacri legami, che uniscono la mia esistenza e la mia sorte, a quella della famiglia. Un giovine forestiere, nobile, Conte, di buoni costumi, ben accolto dal Governo... compatile dal Ministero; a capello piumato nel dipartim(en)to degli affari esteri; senza cercare è cercarlo. Avrà moglie. Avrà schiavi, avrà roubli... Che fare di tutto questo? Per me il più grande dei beni, è quello di potermi ritirare a Piscopianà, quando n(on) ci sia miglior cosa, nò più utile a fare. Ella conosce ora la mia posizione, e le mie ferme intenzioni.. Sarà per me sempre un conforto sentirle da lei approvate. Io n(on) mi lascio illudere delle apparenze... Penso ai casi miei per tempo. E cerco di n(on) essere sorpreso. Ripetto mi fu promessa una destinazione e pare che n(on) ci sieno grandi ostacoli a sormontare p(er) averla... Non di meno mai quattro senza il sacco. I soliti saluti a tutti. Abbraccj a f(rate)llj e sorelle. Baccio le mani a zij, e zie par(ticolarment)e alla zia Bellanda. Imploro la paterna, e la materna benedizione.

Il figlio Giovanni

φ.2 /al mese

Casa ....................... rubli 50

Carozza .................... » 140

Servitori .................... » 70

Vitto ..................... » 40

Collazione

Imbiancatura .............

Vestiario. Posta » 40

340

I miei appun(tament)i ....... 250

Defficit — 90

3. αντί seppolti.

4. αντί offrire.

Αρ. 33

Αγία Πετρούπολις, 8/20 Ιουνίου 1809

Προ η μερών έγραψα προς υμάς διά του ταχυδρομείου. Σήμερον επωφελούμαι ιδιαιτέρας τινός ευκαιρίας διά Παρισίους. Θα έγραφα προς υμάς καθ’ εκάστην, εάν πάσαι αι ημέραι ανέτειλον τόσον χαρούμεναι δι’ εμέ... Τα οικονομικά μου υποφέρουν. Αλλά η καρδία αναπαύεται. 150 ρούβλια έχουν κοστίσει, μέχρι στιγμής αι επιστολαί εις διάστημα έξ μηνών. Δεν δύναμαι να παραβάλω την αξίαν προς την υψίστην χαράν την οποίαν μοι προσφέρουν. Εγώ θα γράφω προς υμάς πάντοτε... και υμείς μη παραμελήτε ουδεμίαν ευκαιρίαν.

Η υγεία μου είναι εξαιρετική... Αι ενασχολήσεις μου αι αυταί. Αι ελπίδες όμοιαι και από τινων ημερών καλύτεραι... Το θέρος ευνοεί μέσω της εξοχής (ένθα έχει αποσυρθή πάσα η υψηλή κοινωνία) την συχνήν δυνατότητα να βλέπω και να συναναστρέφωμαι υψηλά πρόσωπα και προστάτας. Αι επισκέψεις εις την εξοχήν κοστίζουν. Δεν είναι δυνατόν να μεταβή τις παρά δι’ αμάξης των τεσσάρων ίππων... Όμως υπάρχει ανταμοιβή τις, εξαιρουμένης εκείνης της υγείας. Μολονότι εγώ δεν σκοπεύω όπως καταστώ εκ νέου βάρος εις την οικογένειαν, καθ’ όσον γνωρίζω την κατάστασιν αυτής και αισθάνομαι εγώ πρώτος το βάρος, εν τούτοις θα παραθέσω προς υμάς κατωτέρω τα μηνιαία έξοδά μου και παραλλήλως τους πόρους μου... Το έλλειμμα είναι 90 ρούβλια μηνιαίως, μη συνυπολογιζομένων των εκτάκτων εξόδων. Εάν κατά την διάρκειαν του τρέχοντος θέρους επιτύχω θέσιν τινά εις το Εξωτερικόν το παθητικόν μου δεν ήθελεν καταστή υψηλόν... και διά να θεραπεύσω τούτο θα εξαρκέση έν μικρόν απόθεμα, ούτινος ήτο φύλαξ ο Βιάρος, και η κασσετίνα. Εάν όμως οφείλω να αντιμετωπίσω ένα χειμώνα η υπόθεσις δεν δύναται πλέον να διευθετηθή... Οφείλω να λάβω μίαν απόφασιν, Οπωσδήποτε βαρείαν και δύσκολον αλλ’ αναγκαίαν... Ή να περιορίσω τα έξοδά μου, άτινα είναι, φ. 1v ως λέγεται, ενταφιασμένα / εις την χιόνα, και να φυτοζωώ εις βάρος και των βλέψεών μου. Ή να συνάψω ένα μεγάλον δάνειον ή να εγκαταλείψω την σταδιοδρομίαν εις την οποίαν προορίζομαι και αναλάβω εκείνην, εις τους κόλπους της οικογενείας, ήτις είναι πάντοτε ανοικτή εις εμέ... Εγώ απεχθάνομαι και αποστρέφομαι όλους τους άλλους πόρους, οίτινες δυνατόν να μοι προσφερθώσιν και μοι προσεφέρθησαν. Αντί χρυσού ή κενής δόξης εγώ δεν πωλώ την ελευθερίαν μου ούτε διαρρηγνύω τους ιερούς δεσμούς, οίτινες συνδέουν την ύπαρξίν μου και την τύχην μου μετ’ εκείνης της οικογενείας. Είς νέος ξένος, ευγενής, κόμης, χρηστών ηθών, μετ’ ευμενείας γενόμενος δεκτός παρά της Κυβερνήσεως, συμπαθής εις το Υπουργείον μετά πτερωτού πίλου εν τω Υπουργείω Εξωτερικών χωρίς να αναζητή, αναζητείται. Θα λάβη σύζυγον. Θα έχη σκλάβους, θα έχη ρούβλια... Τί να τα κάμωμεν πάντα ταύτα; Δι’ εμέ το σπουδαιότερον των αγαθών είναι το να δυνηθώ να απο-

συρθώ εις Επισκοπιανά, όταν δεν θα υπάρχη πλέον καλύτερον και ωφέλιμον να πράξω. Υμείς γνωρίζετε επί του παρόντος την κατάστασίν μου και τας σταθέρας επιδιώξεις μου. Ήθελεν είναι δι’ εμέ πάντοτε μία ενίσχυσις να ακούω υμάς επιδοκιμάζοντας αυτάς. Εγώ δεν παρασύρομαι υπό των φαινομένων. Σκέπτομαι τας υποθέσεις μου εγκαίρως. Και επιζητώ όμως μη καταλαμβάνομαι εξ απροόπτου. Επαναλαμβάνω ότι μοι προσεφέρθη μία θέσις· νομίζω ότι δεν υπάρχουν μεγάλα εμπόδια, άτινα πρέπει να υπερβώμεν διά να έχωμεν αυτήν... Ουχ ήττον ουδέποτε τέσσαρα άνευ σάκκου. Τους συνήθεις χαιρετισμούς προς άπαντας. Ενηγκαλισμούς εις τους αδελφούς και αδελφάς. Ασπάζομαι τας χείρας των θείων και ιδιαιτέρως της θείας Μπελλάντας. Επικαλούμαι την πατρικήν και μητρικήν ευλογίαν.

Ο υιός Ιωάννης

φ.2 / Μηνιαίως

Οικία ρούβλια 50

Άμαξα » 140

Υπηρέται » 70

Διατροφή » 40

Πρόγευμα

Πλύσις

Ιματισμός. Ταχυδρομείον » 40

340

Αποδοχαί » 250

Παθητικόν » - 90

15

No. 34

S(an)to Pietroburgo, 18/30 Giugno 1809

Colgo un’ altra occasione particolare per Parigi onde scriverle ancora nella corrente di questo mese. Dopo le lettere indicatele col mio precedente sono senza ulteriori notizie d’ Italia, e della famiglia. Aspetto d’ora in ora il Metropolita Ignazio; esso mi scrisse da Breslau passava a Konisberg per rendersi alla fine qui... Ma qual Iliade il suo viaggio? Esso si è trovato in mezzo alle battaglie. E non so quanto potrà tranquillamente viaggiare per giungere alla sua meta. Mi scrive che a molte mie lettere... Lo aspetto dunque con doppia impacienza. La mia salute è ottima. Cerco di tirare il miglior partito possibile dalla mia posizione. .. Non ne sono scontento... Ho presentato giorni fa

un picciolo lavoro sulla statistica a S.E. ii Ministro. Ebbe la bontà di approvarlo, e di gradirlo... Parve all’ E.S. che l’ estate non mi conferisce e che io dimagro... Colssi il momento per rimarcargli, che n(on) è l’ estate, ma l’ ozio, e la noja che dimagrano, e quello che è più decisivo p(er) me, la poca conpatibilità di questo clima colla mia costituzione fisica e morale. Si degnò di assicurarmi che fra pochi giorni avrei .motivo di rifare la mia salute alla mia maniera,' e di essere pienam(ent)e contento. Io lo spero... Mi consta che si è occupato di me, e che ha già in mente di prendere gli ordini di S.M.I(mperia)le per darmi una commissione nell’ esterno... Ecco quanto posso dirle p(er) ora intorno a me.

L’ estate è qui un nome, e non una cosa. Frequenti pioggie. Fresco. Freddo la serra. Talvolta al segno che la pelicia n(on) dispiace. Le camφ.1v pagne sono belle. La vegetazione è prodigiosam(ent)e vivace; ma non/ acque sorgenti. Non fiori. Non legumi. Non erbe. Non agrumi. Non... Non... Non... ec. Nulla di meno tutto il mondo è alla campagna; e non perde un minuto, senza tirare il miglior partito p(er) divertirsi. Io ci passo frequent(ement)e dei giorni intieri senza però potermi divertire. Ho veduto giorni fa mons(ieur) e mad(ame) de Tomara. Mandano a lei, ed al Cav(alier) Lefcochilo mille saluti. Io la prego di aggiungere allo stesso S(igno)r Cav(alier) i miei ossequij particolarm(ent)e. I soliti saluti ed abbracj agli amici e parenti. Imploro sempre la materna e paterna benedizione.

Il fig(lio) Giovanni

A Monsieur Monsieur le Comte Antoine Marie Capodistria Chev(allier) de l’ ordre de S(ain)t Jean de Jerusalem a Corfou

mi sappia dire qualche cosa sul corso di Nanne perche mi rimande a lei.

Αρ. 34

Αγία Πετρούπολις, 18 / 30 Ιουνίου 1809

Επωφελούμαι μιας άλλης εκτάκτου ευκαιρίας διά Παρισίους διά να σας γράψω πάλιν εντός του τρέχοντος μηνός. Μετά τας επιστολάς, τας οποίας διά της προηγούμενης μου επιστολής ανέφερα υμίν, δεν έλαβα περαιτέρω ειδήσεις από την Ιταλίαν και από την οικογένειαν. Αναμένω από ώρας εις ώραν τον μητροπολίτην Ιγνάτιον μου έγραψεν από το Μπρεσλάου· ταξί-

δευεν προς την Καινιξβέργην διά να φθάση εδώ... Αλλ’ η οποία Ιλιάς το ταξίδιόν του;... Ούτος ευρέθη εν μέσω των μαχών. Και δεν γνωρίζω πότε θα δυνηθή να ταξιδεύση μετ’ ηρεμίας διά να φθάση εις το τέρμα του ταξιδίου του. Μου γράφει ότι έχει πολλάς ιδικάς μου επιστολάς... Όθεν αναμένω αυτόν μετά διπλής ανυπομονησίας. Η υγεία μου είναι εξαιρετική. Επιδιώκω όπως επωφεληθώ κατά το δυνατόν περισσότερον εκ της θέσεώς μου... Δεν είμαι δυσαρεστημένος... Παρουσίασα πρό τινων ημερών εις την Α.Ε. τον Υπουργόν μικράν τινα εργασίαν επί της Στατιστικής. Ηυδόκησεν όπως επιδoκιμάση αυτήν και να αποδεχθή αυτήν... Η Α.Ε. έχει την εντύπωσιν ότι το θέρος δεν ωφελεί εμέ· και ότι αδυνατίζω... Επωφελήθην της στιγμής διά να παρατηρήσω εις αυτόν ότι δεν είναι το θέρος, αλλ’ η αργία και η ανία εκείνα τα οποία συντελούν εις την απώλειαν βάρους, και το πλέον σημαντικόν δι’ εμέ είναι το ασυμβίβαστον του κλίματος τούτου προς την ιδικήν μου φυσικήν και ηθικήν ιδιοσυγκρασίαν. Ηξίωσεν να διαβεβαιώση εμέ ότι, εντός ολίγων ημερών θα είχα την δυνατότητα όπως επιμεληθώ της υγείας μου κατά τον ιδικόν μου τρόπον και να είμαι πλήρως ευχαριστημένος. Ελπίζω εις τούτο... Είναι φανερόν ότι ησχολήθη περί εμού και ότι έχει ήδη κατά νουν να λάβη εντολήν παρά της Α.Μ. του Αυτοκράτορος διά να μοι αναθέση αποστολήν τινα, εις το Εξωτερικόν... Ιδού αυτά, τα οποία δύναμαι να ανακοινώσω υμίν περί εμού επί του παρόντος.

Το θέρος είναι εδώ μόνον έν όνομα και όχι κατάστασις. Συχναί βροχαί. Δρόσος. Ψύχος κατά τας εσπέρας. Ενίοτε εις τοιούτον σημείον ώστε τα γουναρικά να μη δυσαρεστούν. Αι εξοχαί είναι ωραίαι. Η βλάστησις είναι εξόχως φ. 1v πλουσία· αλλά δεν υπάρχουν / πηγαί. Ούτε άνθη. Ούτε λαχανικά. Ούτε χόρτα. Ούτε εσπεριδοειδή. Ούτε, ούτε... ούτε... κτλ. Ουχ ήττον όλοι οι άνθρωποι ευρίσκονται εις τας · και δεν χάνει τις ούτε ένα λεπτόν όπως επωφεληθή κατά τον καλύτερον τρόπον διά να διασκεδάση. Εγώ διέρχομαι ημέρας ολοκλήρους εις την εξοχήν χωρίς όμως να δυνηθώ να διασκεδάσω. Είδον προ ημερών τον κύριον και την κυρίαν Ντε Τομάρα. Σας αποστέλλουν πολλούς χαιρετισμούς καθώς και εις τον Ιππότη Λευκόκοιλον. Παρακαλώ υμάς όπως προσθέσητε και τα ιδικά μου σεβάσματα προς τον αυτόν Ιππότην. Τους συνήθεις χαιρετισμούς και ενηγκαλισμούς εις τους φίλους και συγγενείς. Επικαλούμαι πάντοτε την πατρικήν και μητρικήν ευλογίαν.

Ο υιός Ιωάννης

Προς τον Κύριον Κύριον Κόμητα Αντώνιον Μαρία Καποδίστρια Ιππότην του Τάγματος του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ, εις την Κέρκυραν.

Γνωρίσατέ μοι ο,τιδήποτε σχετικώς προς τον Νάνε, διότι με παραπέμπει προς υμάς.

14

No. 35

S(ant)ο Pietroburgo, 1 / 13 Luglio 1809

Il suo numero 22 mi è arrivato. Antica data... sempre preferibile alle più antiche. Nessuna nuova ulteriore intorno a me, dopo le scritte col mio precedente. Promesse, aspettate. Lorcchè1 si realizeranno mi affrettarò di mandarlo. La mia salute si mantiene ottima. Vivo con metodo. Trovo vantaggio dall’ ordine e profitto del tempo. I lunghi giorni dell’ estate si abbreviano. La felicità di una buona stagione è un lampo. E parmi già di essere d’ ora in ora immerso nelle pelicie. Sono andato a Crostati la scorsa settimana. Devo l’ ingresso e tutti i favori per tutto vedere minutamente all’ Ammiraglio Ministro della Marina Litzakoff. Il giorno era festivo p(er) quell’ isola per la presenza dell’ Imperatore, e per le manovre maritime e terrestri fatte sotto i suoi ordini. Incontrai il SOVRANO, degnò rispondere graz(iosame)nte ai miei omaggi. Ritornando la scr(r)a trovai arrivato a Pietroburgo Monsignore dell’ Aria, col f(rate)llo e segretario... Videli in esso tutta la Grecia, e qualche cosa di Corfù. Il suo viaggio è più un romanzo che una istoria... Ebbe esso due conferenze con S.E. il Ministro, ed una udienza di mezz’ ora con S.M.I(mperia)le. Esso è contento. E spero che lo sarà più ancora quando il suo stato sarà ascicurato. Parla bene il Francese... Non è poca cosa p(er) farsi molto stimare.

Ella mi ricorda Agostino. Non è tempo di nulla intraprendere, nò di decidersi a nessuna cosa... Bisogna cogliere questo tempo. Può non essere lontano. Io dormo poco per abitudine... È difficile che esso mi colga assopito... Baccio le mani alli zij e zie, e par(ticolarment)e alla zia Bellanda. Abbraccio sorelle e f(rate)llj e nipoti. Saluto amici e parenti. Imploro il favore della materna e paterna benedizione.

Il figlio Giovanni

Il Cav(alier) Tomara et la Dama, ring(ranzia)no e salutano.

Αρ. 35

Αγία Πετρούπολις, 21 Ιουλίου / 2 Αυγούστου 1809

Έφθασεν εις εμέ η υπ’ αριθ. 22 επιστολή υμών. Παλαιά ημερομηνία... πάντοτε προτιμητέα των παλαιοτέρων. Ουδέν πρόσφατον νέον περί της υπο-

1. παλαιός τύπος του allorché.

θέσεώς μου, εκτός των όσων σας έγραψα διά της προηγουμένης μου επιστολής. Υποσχέσεις, αναμείνατε. Ευθύς ως πραγματοποιηθούν θα σπεύσω να ανακοινώσω υμίν αυτάς. Η υγεία μου διατηρείται εξαιρετική. Ζω μεθοδικώς. Ευρίσκω πλεονεκτήματα εις την τάξιν και επωφελούμαι του καιρού. Αι μακραί ημέραι του θέρους βραχύνονται. Η ευτυχία μιας ωραίας εποχής είναι μία αστραπή. Και νομίζω ότι ήδη ευρίσκομαι βυθισμένος εις τα γουναρικά. Μετέβην εις Κροστάνδην την παρελθούσαν εβδομάδα. Οφείλω την είσοδον ως και πάσαν εύνοιαν του να δυνηθώ να ίδω τα πάντα λεπτομερώς εις τον Ναύαρχον, Υπουργόν των Ναυτικών, Λιτζακώφ. Η ημέρα ήτο εορταστική δι’ εκείνην την νήσον λόγω της παρουσίας του Αυτοκράτορος και διά τας ναυτικάς και χερσαίας ασκήσεις, αίτινες διεξήχθησαν υπό τας διαταγάς του. Συνήντησα τον ΜΟΝΑΡΧΗΝ· ηυδόκησεν όπως απαντήση, ευχαρίστως εις τας εκδηλώσεις του εμού σεβασμού προς αυτόν. Επανελθών την εσπέραν ηύρον αφιχθέντα εν Πετρουπόλει τον Μητροπολίτη της Άρτας μετά του αδελφού του και του γραμματέως του... Εν τω προσώπω αυτού είδον την Ελλάδα σύμπασαν και κάτι από την Κέρκυρα. Το ταξίδιόν του είναι μάλλον ένα μυθιστόρημα παρά μια ιστορία. Έσχεν ούτος δύο συνεντεύξεις μετά της Α.Ε. του Υπουργού και μίαν ακρόασιν ημισείας ώρας μετά της Α.Μ. του Αυτοκράτορος. Είναι ευχαριστημένος. Και ελπίζω ότι θα είναι έτι περισσότερον όταν θα έχη εξασφαλισθή η θέσις του.. Ομιλεί την Γαλλικήν... Δεν είναι τούτο ασήμαντον πράγμα διά να τύχη μεγάλης εκτιμήσεως.

Υμείς μου υπενθυμίζετε τον Αυγουστίνον. Δεν είναι του παρόντος όπως επιχειρήσωμεν ο,τιδήποτε, ούτε να αποφασίσωμεν. . Οφείλομεν να αναμένωμεν την κατάλληλον στιγμή. Ίσως να μην είναι πολύ μακράν. Εγώ κοιμάμαι ολίγον κατά την συνήθειάν μου... Είναι δύσκολον όπως ο καιρός προκαταλάβη εμέ ραθυμούντα... Ασπάζομαι τας χείρας των θείων και ιδιαιτέρως της θείας Μπελλάντας. Εναγκαλίζομαι αδελφάς και αδελφούς και ανεψιούς. Χαιρετώ συγγενείς και φίλους. Επικαλούμαι την προστασίαν της μητρικής και πατρικής ευλογίας.

Ο υιός Ιωάννης

Ο Ιππότης Τομάρα και η κυρία ευχαριστούν και χαιρετούν υμάς.

15

No 36

S(ain)t Petersbourg, 21 Luglio 1809/2 Agosto 1809

Il n° 26 sotto piego di Benackj mi è arrivato per la posta. Sfuggo la posta per evitare grande dispendio. La p(rese)nte come tutte le prece-