Αρχείον Ιωάννου Καποδίστρια, τ. ΣΤ΄

1818

74. Οδηγίες προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στη Στοκχόλμη Μόσχα 24 Δεκεμβρίου 1817 / 5 Ιανουαρίου 1818

Αφορούσαν ουσιαστικά εκκρεμή θέματα, μετά την ένωση της Νορβηγίας με τη Σουηδία, όπως το ζήτημα της ρευστοποίησης του νορβηγικού χρέους. Ο Καπ. αναφερόταν επίσης στην πορεία των σχέσεων του Ηνωμένου Βασιλείου με τη Ρωσία και υποδείκνυε ορισμένες αναγκαίες διευθετήσεις μεταξύ Σουηδίας και Νορβηγίας.

75. Επιστολή προς τον Γενικό Πρόξενο της Ρωσίας στη Μπαρλέττα Μόσχα 14 / 26Ιανουάριου 1818

Η επιστολή αφορούσε το θέμα της αποκατάστασης των Ελλήνων οπλαρχηγών της Ρούμελης και της Ηπείρου που είχαν υπηρετήσει παλαιότερα τη Ρωσία στα Επτάνησα και είχαν επαφές με τον Καπ. στην Αγία Μαύρα το 1807. Στόχος ενεργειών και της επιστολής του Καπ. ήταν να βρουν εργασία οι παραπάνω οπλαρχηγοί στις στρατιωτικές μονάδες του βασιληά της Νεαπόλεως.

76. Εμπιστευτική επιστολή προς τον πρεσβευτή του βασιλείου των δύο Σικελιών στην Πετρούπολη Μόσχα 3/15 Φεβρουάριου 1818

Και η επιστολή αυτή αφορούσε την αποκατάσταση των Ελλήνων οπλαρχηγών. Ο Καπ. αναφερόταν στην προσφορά των αγωνιστών αυτών στα Επτάνησα και τη Ρωσία, στην απελπιστική τους θέση λόγω άρνησης της Αγγλίας να χρησιμοποιήσει τις υπηρεσίες τους και συνηγορούσε για τη χρησιμοποίηση τους από την Αυλή της Νεαπόλεως.

77. Οδηγίες προς τον διπλωματικό σύμβουλο της Αυτοκρατορίας Ντ. Ν. Βλούντωφ Μόσχα 18 Φεβρουάριου / 2 Μαρτίου 1818

Οδηγίες προς τον Βλούντωφ για την άσκηση των καθηκόντων του μετά το διορισμό του ως συμβούλου της ρωσικής διπλωματικής αποστολής στην Φραγκφούρτη. Αποστολή του η παρακολούθηση των δημοσιευμάτων των εφημερίδων και γενικά του τύπου της Κεντρικής Ευρώπης, καθώς και της Βορείου και Νοτίου Αμερικής.

78. Προσωπική επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Παρίσι Μόσχα 22 Φεβρουάριου 1818

Η επιστολή αναφέρεται στην πορεία των οικονομικών σχέσεων της Ρωσίας με την Κωνσταντινούπολη, την Πρωσία και την Πολωνία.

79. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Λονδίνο 23 Φεβρουάριου / 7 Μαρτίου 1818

Η επιστολή αναφέρεται στο επιτυχημένο έργο της ρωσικής πρεσβείας στην Περσία, ενώ παράλληλα καταδικάζονται οι προθέσεις και αξιώσεις του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών για παρεμβάσεις στις ρωσοπερσικές σχέσεις. Ο Λίεβεν επιφορτιζόταν να κάμει σχετικά διαβήματα προς τον υπουργό των Εξωτερικών της Αγγλίας.

80. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Λονδίνο 23 Φεβρουάριου / 7 Μαρτίου 1818

Εξ αφορμής άρθρου της εφημερίδος «THE COURIER» που ήταν θετικό και καλοπροαίρετο απέναντι στην πορεία της «μεγάλης ευρωπαϊκής συμμαχίας», ο Καπ. εξέφραζε την απορία του για τη δυσαρέσκεια της βρετανικής λογοκρισίας και διατύπωνε παράπονα για την εχθρική στάση μερίδας του βρετανικού τύπου απέναντι στο ρωσικό υπουργικό συμβούλιο.

81. Εγκύκλιος προς τους διπλωματικούς εκπροσώπους της Ρωσίας στο εξωτερικό Βαρσοβία 17/29 Μαρτίου 1818

Η εγκύκλιος αναφέρεται στις φιλελεύθερες και ηθικές αρχές της πολιτικής του Αυτοκράτορα στο πολωνικό ζήτημα. Ο Καπ. είχε διαφωνήσει με τον Αλέξανδρο ως προς το περιεχόμενο του λόγου που είχε εκφωνήσει ο τελευταίος στην πρώτη πολωνική Δίαιτα. Με την επιστολή - εγκύκλιο ο Καπ. νομιμοποιούσε την πολιτική που είχε εξαγγείλει ο Αυτοκράτορας στη Βαρσοβία.

82. Εμπιστευτική επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ισπανίας στην Πετρούπολη Βαρσοβία 18/30 Μαρτίου 1818

Ο Καπ. αναφέρεται στις εξεγέρσεις των ισπανικών αποικιών της Αμερικής, υπογραμμίζοντας ότι οι εξεγέρσεις στις αποικίες ήταν εξ ίσου ενοχλητικές τόσο για τα συμφέροντα του Αυτοκράτορα της Ρωσίας όσο και του βασιληά της Ισπανίας. Και καλεί την αυλή της Ισπανίας να διευθετήσει φιλικά με τη Βραζιλία το ζήτημα της κατοχής των επαρχιών του Ρίο δε λα Πλάτα.

83. Εμπιστευτική επιστολή προς τον πρεσβευτή της Πορτογαλίας στην Πετρούπολη Βαρσοβία 18/30 Μαρτίου 1818

Κι αυτή η επιστολή έχει ως αντικείμενο τις εξεγέρσεις στις ισπανικές αποικίες της Αμερικής και τις διενέξεις μεταξύ Πορτογαλίας και Ισπανίας για τον τρόπο ειρηνοποίησης των επαναστατημένων επαρχιών.

84. Επιστολή προς τον Επιτετραμμένο της Ρωσίας στη Βιέννη Γκ. Γκολόβκιν Βαρσοβία 25 Μαρτίου / 6 Απριλίου 1818

Η επιστολή αναφέρεται στην αθέτηση ανειλημμένων υποχρεώσεων από την Αυστριακή κυβέρνηση στο ζήτημα του δικαιώματος των υπηκόων του βασιλείου της Πολωνίας να διακινήσουν ελεύθερα τις περιουσίες τους και στις δύο προσαρτημένες περιοχές.

85. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Λονδίνο Βαρσοβία 27 Μαρτίου / 8 Απριλίου 1818

Αφορά τη συνάντηση των εκπροσώπων των τεσσάρων μελών του Ευρωπαϊκού Διευθυντηρίου στη συνδιάσκεψη των Παρισίων, που θα προπαρασκεύαζε τη συνάντηση των μοναρχών στο Αιξ λα Σαπέλ.

86. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Παρίσι Βαρσοβία 27 Μαρτίου 1818

Αναφέρεται στις προπαρασκευαστικές εργασίες της συνδιάσκεψης των Παρισίων εν όψη του συνεδρίου στο Αιξ λα Σαπέλ.

87. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Παρίσι Βαρσοβία 27 Μαρτίου 1818

Ο Καπ. διαβιβάζει οδηγίες σχετικά με την πορεία των προκαταρκτικών εργασιών μεταξύ των Δυνάμεων εν όψη του Συνεδρίου στο Αιξ λα Σαπέλ. Παράλληλα προβαίνει σε ορισμένες διευκρινίσεις για τη συνέντευξη που θα προηγούνταν, ενώ εξεδήλωνε την ανησυχία του για τη στάση της αυστριακής κυβέρνησης.

88. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Παρίσι Βαρσοβία 27 Μαρτίου 1818

Η επιστολή έχει ως αντικείμενο την όλη πορεία των γαλλικών υποθέσεων και την ανεξαρτοποίηση της Γαλλίας από την εποπτεία του Διευθυντηρίου των Δυνάμεων. Η τριετία, που προβλεπόταν για την κατοχή της από τα συμμαχικά στρατεύματα είχε περάσει. Ο Καπ. διαγράφει την πολιτική πού

έπρεπε να εφαρμοστεί για το καλό της Γαλλίας: 1) Τα στρατεύματα κατοχής όφειλαν να εγκαταλείψουν την γαλλική πρωτεύουσα 2) Το δικαίωμα αυτοκυβέρνησης της Γαλλίας έπρεπε να γίνει σεβαστό από όλους και η χώρα αυτή να ξαναποκτήσει τη θέση της μέσα στην ευρωπαϊκή συμμαχία 3)Η Γαλλία και η Ευρώπη θα έπρεπε να προστατευθούν αποφασιστικά από τον κίνδυνο των επαναστάσεων και της βίας.

89. Προσωπική επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Παρίσι Βαρσοβία 27 Μαρτίου 1818

Ο Καπ. πληροφορούσε τον Πότσο ντι Μπόργκο για την κατά πλειοψηφία απόφαση των συμμάχων αυλών ν’ ασχοληθούν στο Αιξ λα Σαπέλ πρωταρχικά με το ζήτημα της εκκένωσης της Γαλλίας από τα στρατεύματα κατοχής. Συγχρόνως προέβαινε σε εκτιμήσεις γύρω από το επίμαχο αυτό ζήτημα.

90. Εγκύκλιος προς τους διπλωματικούς αντιπροσώπους της Ρωσίας στο εξωτερικό Βαρσοβία 18/30 Απριλίου 1818

Η εγκύκλιος αναφέρεται στον εναρκτήριο λόγο και την εν γένει παρουσία του Ρώσου Αυτοκράτορα κατά την πρώτη πολωνική συνταγματική δίαιτα. Η παρουσία αυτή είχε συντελέσει στο να «παραχθούν» καινούργιοι νόμοι, να «βασιλέψει» η τάξη και η ανεξαρτησία και να εκφραστεί η δημόσια γνώμη με απόλυτη ειλικρίνεια.

91. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στη Μαδρίτη Βαρσοβία 19 Απριλίου / 1 Μαΐου 1818

Ο Καπ. ενημερώνει τον Τσατίτσεφ για την απόφαση του Διευθυντηρίου των Δυνάμεων να μη συζητηθούν στο συνέδριο του Αιξ λα Σαπέλ θέματα, που ενδιαφέρουν άμεσα την Ισπανία. Στη συνέχεια ο Καπ. καταδικάζει τη διπρόσωπη τακτική της Ισπανίας, που, παρά την έκκληση της για μεσολάβηση στο ζήτημα της ειρήνευσης των αποικιών, είχε έλθει σε άμεσες διαπραγματεύσεις με τη βρετανική κυβέρνηση, η οποία, με την υποστήριξη της αυστριακής, κατόρθωσε τελικά να ματαιώσει την υπόθεση.

92. Επιστολή προς τον υπουργό των Εξωτερικών της Αυστρίας Βαρσοβία 19 Απριλίου / 7 Μαΐου 1818

Ο Καπ. εκφράζει τυπικά την ικανοποίηση του για το προπαρασκευαστικό έργο της συνδιάσκεψης των Παρισίων. Οι αρχές που διείπαν την πολιτική των τεσσάρων ανακτοβουλίων δεν θα έπρεπε να παρεκλίνουν από τις βάσεις του συστήματος που προέβλεπε η τετραπλή συμμαχία.

93. Επιστολή προς τους Επιτετραμμένους της Ρωσίας στη Βιέννη και στο Βερολίνο Βαρσοβία 19Απριλίου / 1 Μαΐου 1818

Η επιστολή έχει ως αντικείμενο το πολωνικό ζήτημα και την εξέλιξη του μετά τις συνθήκες της Βιέννης. Επίσης το πρόσθετο σύμφωνο για την ανακήρυξη της Κρακοβίας ως «ανεξάρτητης περιοχής». Ο Καπ. διαβίβαζε στους εκπροσώπους της Ρωσίας συνοπτικό πίνακα «της εξέλιξης του «συνταγματικού καθεστώτος της Δημοκρατίας της Κρακοβίας», μη παραλείποντας ν’ αναφερθεί και σε ορισμένες διαφωνίες μεταξύ των μελών της αρμόδιας επιτροπής.

94. Οδηγίες προς τον επιτετραμμένο και γενικό πρόξενο στην Κρακοβία Βαρσοβία 19 Απριλίου / 1 Μαΐου 1818

Οι οδηγίες αφορούν τα καθήκοντα που είχαν ανατεθεί στον Ζαζέτσκυ μετά το διορισμό του ως επιτετραμμένου τοποτηρητή της Ρωσίας στη Σύγκλητο της «Ελεύθερης» πολιτείας της Κρακοβίας.

95. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Κωνσταντινούπολη Οδησσός 6/18 Μαΐου 1818

Ο Καπ. γνωστοποιεί στο Στρόγγανωφ ότι η αποστολή του, καθώς και του αρχηγού των ρωσικών στρατευμάτων στον Καύκασο στρατηγού Γιερμολώφ, αποσκοπούσαν, όπως και στο παρελθόν, στη διατήρηση της ειρήνης με την Πύλη και την Περσία. Παρά τη διαιώνιση των διαφορών ανάμεσα στην Τουρκία και τη Ρωσία, η τελευταία ετρεφε πάντα την ελπίδα σε μια φιλική διευθέτηση και στη σύσφιγξη των σχέσεων με την Πύλη.

96. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Κωνσταντινούπολη 2/14 Ιουνίου 1818

Ο Καπ. επισημαίνει τη δυσπιστία της Πύλης απέναντι στη Ρωσία εν όψη του συνεδρίου στο Αιξ λα Σαπέλ. Ο Στρόγγανωφ καλείται να διασκεδάσει τη δυσπιστία αυτή χωρίς να προχωρήσει όμως σε περαιτέρω εξηγήσεις προς την Τουρκία ως προς το αντικείμενο των διαπραγματεύσεων των μελών του Διευθυντηρίου των Δυνάμεων.

97. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο 24 Ιουνίου / 6 Ιουλίου 1818

Το υπόμνημα είχε ως αντικείμενο τη συνάντηση των μοναρχών στο Αιξ λα Σαπέλ το φθινόπωρο του 1818.. Στην αρχή ο Καπ. έθιγε τις αρχές πάνω στις οποίες εδραζόταν το ευρωπαϊκό σύστημα και απέβλεπε στην καλόπιστη και ειλικρινή τήρηση των συνθηκών που είχαν υπογράφει το 1815. Επομένως

πρωταρχικά οι διαπραγματεύσεις στο Αιξ λα Σαπέλ έπρεπε να συντελέσουν στη σταθεροποίηση της φιλικής και αδελφικής ένωσης των κρατών ώστε να εξασφαλιστει σ’ ολόκληρο τον κόσμο η ειρήνη και η ευημερία. Στη συνέχεια εκθέτει τη στάση της καθεμιάς των Δυνάμεων στην τήρηση των συνθηκών και στην ενιαία αντιμετώπιση των προβλημάτων που είχαν προκύψει. Καταληκτικά ο Καπ. αμφισβητούσε επίσημα την παγκόσμια κυριαρχία των τεσσάρων μεγάλων Δυνάμεων, που απέρρεε από τις συνθήκες του 1815. Μόνο μία γενικότερη συμμαχία με τη συμμετοχή όλων των κρατών θα μπορούσε να συντελέσει στη σταθεροποίηση της ειρήνης, σύμφωνα προς το πνεύμα της Ιερής Συμμαχίας. Η τετραπλή συμμαχία αντίθετα ήταν καταδικασμένη από τη φύση της να σπείρει τη διχόνοια ανάμεσα στους λαούς.

98. Ερμηνευτική εγκύκλιος προς τους διπλωματικούς εκπροσώπους της Ρωσίας στο Λονδίνο, το Παρίσι, τη Βιέννη, το Βερολίνο και τη Μαδρίτη 10/12 Ιουλίου 1818

Ο Καπ. ενημέρωνε τους εκπροσώπους της Ρωσίας για τις συζητήσεις που είχε στην Πετρούπολη με το Βρετανό πρεσβευτή Κάθκαρ πάνω σε ζητήματα γενικής πολιτικής, όπως ήταν η ειρήνευση των ισπανικών αποικιών και οι εξελίξεις στη Γαλλία.

99. Απόρρητη επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Λονδίνο 10/22 Ιουλίου 1818

Η επιστολή αναφέρεται στις μομφές του Κάστελρυ εναντίον του πρεσβευτή της Ρωσίας Πότσο ντι Μπόργκο στο Παρίσι λόγω των φανατικά γαλλόφιλων τοποθετήσεων του τελευταίου. Ο Καπ. διευκρινίζει ότι ο πρεσβευτής ήταν πιστός εκτελεστής των οδηγιών του υπουργικού συμβουλίου, τις οποίες τηρούσε με συνέπεια. Η Ρωσία δήλωνε ο Καπ. θ’ αντιταχθεί σε οποιαδήποτε παρέμβαση μεγάλης Δύναμης που θα αντέβαινε στις συνθήκες.

100. Προσωπική επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Παρίσι Πετρούπολη 12 Ιουλίου 1818

Ο Καπ. γνωστοποιεί στον Πότσο ντι Μπόργκο τις θέσεις του για την αναγκαιότητα της κατάλυσης της τετραπλής συμμαχίας και της σύναψης μιας νέας γενικής συμμαχίας. Τα προληπτικά μέτρα για την περιφρούρηση της διεθνούς ειρήνης έπρεπε να δεσμεύσουν όλες τις συμβαλλόμενες Δυνάμεις, ενώ η Γαλλία θα αναγνωρίζονταν ως συμβαλλόμενη Δύναμη.

101. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Άαχεν 17/29 Σεπτεμβρίου 1818

Ο Καπ. αναφέρεται στην «πολιορκία» του από ικανά αυστριακά κυβερνητικά

τικά στελέχη κατά τη διάρκεια των διακοπών του στο Κάρλσμπαντ. Ο Μέττερνιχ και η «συντροφιά» του επιδίωκαν τη σύναψη στενότερων σχέσεων με το φιλελεύθερο υπουργό της Ρωσίας εν όψη της συνάντησης στο Αιξ λα Σαπέλ. Ο Καπ. απέφυγε οποιαδήποτε συζήτηση, δηλώνοντας στο Μέττερνιχ ότι ήταν πρόθυμος να συζητήσει όλα τα θέματα στο Αιξ λα Σαπέλ, όχι όμως στο Κάρλσμπαρντ.

102. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στη Νεάπολη Άαχεν 20 Οκτωβρίου 1818

Ο Καπ. γνωστοποιεί τυπικά την αντικατάσταση του ως τότε πρεσβευτή της Ρωσίας Μοτσενίγου από τον Στάκελμπεργκ. Ο Μοτσενίγος μετετίθετο στην πρεσβεία του Τουρίνου.

103. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Άαχεν 20 Οκτωβρίου / 1 Νοεμβρίου 1818

Ο Καπ. ενημερώνει τον προϊστάμενο του για την εξέλιξη των συζητήσεων στο Αιξ λα Σαπέλ, με κυρίαρχο θέμα την «αποκατάσταση της ειρήνης στις ισπανικές αποικίες».Η Βρετανία επεδίωκε την αντιμετώπιση του όλου θέματος χωρίς την παρουσία της Ισπανίας, ενώ αντίθετα η Ρωσία είχε ταχθεί υπέρ της ισπανικής συμμετοχής στο Αιξ λα Σαπέλ.

104. Υπόμνημα προς το Τσάρο Αλέξανδρο Άαχεν 20 Οκτωβρίου / 1 Νοεμβρίου 1818

Ο Καπ. ενημέρωνε και πάλι τον προϊστάμενο του για την πορεία των διαπραγματεύσεων στο Αιξ λα Σαπέλ. Ο Κάστελρυ, είχε ταχθεί υπέρ της διατήρησης της τετραπλής συμμαχίας ως μόνου μέσου για την προστασία της Ευρώπης από καινούργιες επαναστατικές καταστροφές, ενώ παράλληλα ο Μέττερνιχ επεδίωξε και την παράλληλη διατήρηση της συνθήκης του Σωμόν. Αντίθετα η Ρωσία δεν έβλεπε κανένα νόημα στη διαιώνιση του συστήματος ελέγχου που είχε εγκαθιδρυθεί με την τετραπλή συμμαχία και απέκλειε τη Γαλλία από το Διευθυντήριο. Ο Καπ. προ της διαπιστούμενης αντίθεσης, εξέφραζε απορία για την τελική έκβαση των διαπραγματεύσεων.

105. Οδηγίες προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Κωνσταντινούπολη Βιέννη 12/24 Δεκεμβρίου 1818

Με αφορμή το ζήτημα της «φύλαξης του Αγίου τάφου», που είχε προκύψει στην Ανατολή μεταξύ ορθοδόξων και καθολικών, ο Καπ. διατρανώνει τα χριστιανικά αισθήματα του Αυτοκράτορα Αλέξανδρου απέναντι σ’ όλα «τα μέλη της χριστιανοσύνης» και υπογραμμίζει τις ενέργειες της ρωσικής

πολιτικής προς τη Γαλλία για την εξεύρεση ενός τρόπου συνυπάρξεως.

106. Υπόμνημα προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στη Μαδρίτη Βιέννη 13/25 Δεκεμβρίου 1818

Επειδή το ζήτημα της ειρήνευσης των ισπανικών αποικιών δεν επιλύθηκε στο Αιξ λα Σαπέλ λόγω διαφωνιών μεταξύ των δυνάμεων και είχε απορριφθεί αγγλικό σχέδιο να χρησιμοποιηθεί ως διαιτητής μεταξύ αποικιών και μητροπόλεως ο Δούκας Ουέλλιγκτων, βρέθηκε ως μέση λύση η αποστολή προς τον Ρώσο πρεσβευτή Τατίτσεφ επισήμου εγγράφου της ρωσικής κυβέρνησης, που άφηνε στο βασιλέα της Ισπανίας να δεχτεί ή να απορρίψει την πρόταση των Άγγλων. Είναι το υπόμνημα που δημοσιεύεται και στο οποίο διατυπώνονται οι απόψεις του Τσάρου για «ουσιαστική συνεργασία» όλων των δυνάμεων με την ισπανική μοναρχία. Ακόμη υποδεικνύεται η «αληθινή συμφιλίωση» ανάμεσα στις Αυλές της Ισπανίας και Βραζιλίας, καθώς και η διακριτική παρέμβαση των Δυνάμεων στο θέμα των αποικιών.

107. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Βιέννη 19/31 Δεκεμβρίου 1818

Το υπόμνημα αναφέρεται στις «προόδους» του ευρωπαϊκού συστήματος μετά τη λήξη των εργασιών στο Αιξ λα Σαπέλ. Βασικοί στόχοι των Δυνάμεων παρέμεναν η διατήρηση της ειρήνης και η στενώτερη ένωση μεταξύ των. Στη συνέχεια ο Καπ., αφού απαριθμήσει τα γενικότερα οφέλη από την πιστή τήρηση των συνθηκών, προβαίνει σε επισκόπηση των κρισιμοτέρων ευρωπαϊκών ζητημάτων. Αρχίζει από τη Γαλλία, αναφέρει τις αγγλοαυστριακές παρεμβάσεις στη γαλλική πολιτική ζωή και τη μάταιη προσπάθεια του φιλοβασιλικού κόμματος. Αναφερόμενος στην Ισπανία, καταγγέλλει τις προσπάθειες της Βρετανίας να επεκτείνει και στην Ευρώπη την επικυριαρχία που ασκούσε στην Πορτογαλία. Θίγονται ακόμη στο υπόμνημα τα θέματα των Κάτω Χωρών και τις Ιταλίας με επισήμανση των παρεμβάσεων στις πρώτες της Αγγλίας και της Αυστρίας στην τελευταία.

1819

108. Εγκύκλια επιστολή με παρατηρήσεις πάνω στα «μέσα» βελτίωσης της μοίρας των Ελλήνων Κέρκυρα 6/18 Απριλίου 1819

Πρόκειται για την επιστολή που έστειλε από την Κέρκυρα στο Γενικό Πρόξενο της Ρωσίας στην Πάτρα. Είναι ένα κείμενο πολυσήμαντο, που μέσα από τις γραμμές του και τη συγκεκαλυμένη έκφραση, αναπηδάει η θρησκευτική και εθνική πίστη του Καποδίστρια. Συμβουλεύει την πνευματική και ηθική ανύψωση των ατόμων, υπογραμμίζει το ρόλο της παιδείας, εξαίρει τις φιλελεύθερες ιδέες ως βάση διακυβέρνησης των λαών, επισημαίνει τη βαρύνουσα σημασία της Εκκλησίας στη διαμόρφωση σωστών συνειδήσεων. Σημειώνει ότι «η ελευθερία είναι επιστήμη, γιατί εδράζεται μόνο πάνω σε αρχές». Γι’ αυτό πρέπει να τη σπουδάσει κανείς. Και συνιστά όπως μερικοί νέοι τύχουν μιας καλής διαπαιδαγώγησης στην Ελβετία, την Αγγλία, την Αμερική ώστε ανάμεσα σ’ ελεύθερα άτομα να μάθουν να είναι ελεύθεροι στις αρχές και στις πράξεις. Η έκταση των παραινέσεων του Καπ. και το υψηλό ήθος και ο πατριωτισμός, που τις διαπνέει, φανερώνουν τον άσβεστο πόθο του Καπ. να δει το έθνος των Ελλήνων να μορφώνεται, να διαπαιδαγωγείται με υψηλές αρχές ώστε ώριμο να κατακτήσει την ελευθερία του.

109. Επιστολή προς τον Ιωάννη Βλαχόπουλο Κέρκυρα 6/18 Απριλίου 1819

Η συνοδευτική επιστολή της προηγούμενης εγκύκλιας επιστολής. Είναι γραμμένη στα ελληνικά. Από το περιεχόμενο της προκύπτει ότι ο Καπ. έστειλε στον Βλαχόπουλο και άλλα γράμματα.

110. Εισήγηση προς τον Τσάρο της Ρωσίας Αλέξανδρο Παρίσι 15/27 Ιουλίου 1819

Η εισήγηση αυτή συντάχτηκε στο Παρίσι και αφορούσε τη γενικότερη κατάσταση και τις κυβερνητικές εξελίξεις στη Γαλλία, όπου ο Δεκάζ είχε διαδεχθεί τον Ρισελιέ στην πρωθυπουργία. Ο Καπ. στην Αυτοβιογραφία του αναφέρεται και στην προσωπική του περίπτωση, τη μομφή δηλ. που τού

απέδιδε ο Μέττερνιχ σε γράμματα του προς την πριγκίπισσα Λίεβεν, και την ελπίδα «όπως η ρωσική κυβέρνησις απαλλαγή της επαναστατικής επιρροής του».

111. Υπόμνημα προς τον Τσάρο της Ρωσίας Αλέξανδρο Λονδίνο 12/24 Αυγούστου 1819

Με εξουσιοδότηση του Τσάρου ο Καπ. επισκέφθηκε και το Λονδίνο τον Αύγουστο του 1819. Κατά τη διαμονή του στην αγγλική πρωτεύουσα ο Καπ. συναντήθηκε με τον υπουργό των Εξωτερικών Κάστελρυ με τον οποίον συζήτησε το Γαλλικό, το Γερμανικό, το Ισπανικό, θέματα που αναφέρονταν στην Δανία και τη Σουηδία, καθώς και γενικότερα ζητήματα, όπως των Βερβερίων, των Νέγρων και το Περσικό. Επίσης συναντήθηκε με τον υπουργό των Αποικιών λόρδο Μπάθουρστ, με τον οποίον συζήτησε για την αυταρχική πολιτική του Μαίτλανδ στα Επτάνησα, που δεν ανταποκρινόταν στους όρους της Συνθήκης των Παρισίων.

112. Εμπιστευτικό υπόμνημα προς τον Λόρδο Μπάθουρστ Βαρσοβία 1/13 Οκτωβρίου 1819

Σε συνέχεια των προφορικών παρατηρήσεων του προς τον Άγγλο υπουργό των αποικιών ο Καπ. υπέβαλε και γραπτά τις απόψεις του για την κατάσταση στα Ιόνια Νησιά, όπως διαμορφωνόταν με τη διοίκηση του Μαίτλανδ. Πρόκειται για πλήρη ανάλυση των παραβιάσεων της συνθήκης της 5/17 Νοεμβρίου 1815 από τον Άγγλο Αρμοστή, που αποδεικνύει βαθειά γνώση του θέματος. Ο Καπ. αιτείται την απομάκρυνση του Μαίτλανδ, τη μεταρρύθμιση του Συντάγματος του 1817 και την επάνοδο της εσωτερικής κατάστασης της Επτανήσου στις διατάξεις της Συνθήκης των Παρισίων.

113. Εμπιστευτική επιστολή προς τον Μπάθουρστ Βαρσοβία 1/13 Οκτωβρίου 1819

Είναι η συνοδευτική του υπομνήματος για τα Ιόνια νησιά επιστολή. Εκφράζει την ελπίδα ότι ο Μπάθουρστ, αφού λάβαινε γνώση της πραγματικής κατάστασης, θα προχωρούσε στη γρήγορη θεραπεία τους.

114. Επιστολή προς τον δούκα του Ουέλλιγκτων Βαρσοβία 1/13 Οκτωβρίου 1819

Ο Καπ. έκρινε σκόπιμο να ενημερώσει και τον Ουέλλιγκτων σχετικά με τα διαβήματα του προς τον Μπάθουρστ για το Επτανησιακό ζήτημα.

115. Οδηγίες προς τον επιτετραμμένο της Ρωσίας στο Βερολίνο Αλόπεους Βαρσοβία 6/18 Οκτωβρίου 1819

Με τις οδηγίες του ο Καπ. υποδείκνυε στον Αλόπεους να απέχει από οποιαδήποτε ανάμιξη στις γερμανικές υποθέσεις, γιατί οποιαδήποτε επέμβαση στα εσωτερικά της Γερμανίας «θα εξέκλινε της χαραχθείσης πορείας, θα ηνάγκαζε την Αγγλίαν να απομονωθή και θα έθετε εαυτήν (την Ρωσίαν) εις αδυναμίαν να φανή χρήσιμη». Ήταν η εποχή που στο Κάρλσμπαντ η Αυστρία, η Πρωσία, και τα γερμανικά κράτη συζητούσαν θέματα αναφερόμενα στις γερμανοαυστριακές σχέσεις, καθώς και τα προβλήματα που είχαν προκύψει από την αναπτυχθείσα στη Γερμανία φιλελεύθερη κίνηση.

116. Οδηγίες προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Κωνσταντινούπολη βαρώνο Στρόγγανωφ 2/14 Νοεμβρίου 1819

Με το συγκλονιστικό αυτό κείμενο ενημερωνόταν ο Στρόγγανωφ για την όλη πορεία του Επτανησιακού ζητήματος. Ο Καπ. ζητώντας ανοικτά την παρασκηνιακή συνδρομή του, του έγραφε: «Μια επανάσταση στα Νησιά δεν θα μπορούσε παρά να επιδράσει αποφασιστικά πάνω στην υπόλοιπη Ελλάδα και κατά συνέπεια πάνω στην ευρωπαϊκή Τουρκία. Και η επανάσταση αυτή φαίνεται αναπόφευκτη αν το σύστημα που εξασθενίζει όλα τα δικαιώματα και πνίγει κάθε σπέρμα ευημερίας, εξακολουθήσει να καταπιέζει τις χώρες που είναι τόσο δυστυχισμένες».

117. Υπόμνημα για τις γερμανικές υποθέσεις Πετρούπολη 21 Νοεμβρίου / 3 Δεκεμβρίου 1819

Το υπόμνημα συνόψιζε τις σκέψεις του Αυτοκράτορα της Ρωσίας γύρω από το Γερμανικό ζήτημα. Παρά τις αρχικά φιλελεύθερες τοποθετήσεις του, ο Τσάρος, επηρεασμένος από το επαναστατικό κλίμα στην Ευρώπη, άρχισε να βλέπει πίσω από οποιαδήποτε εκδήλωση την ενέργεια επαναστατικού διευθυντηρίου, που είχε την έδρα του στο Παρίσι. Ο Καπ. προσπάθησε να πείσει τον Αυτοκράτορα για μια ριζοσπαστικότερη αντιμετώπιση των εξελίξεων, αλλά απέτυχε.

118. Εμπιστευτική επιστολή προς τον πρεσβευτή της Αυστρίας στην Πετρούπολη Λεμπτζέρλτερν Πετρούπολη 30 Νοεμβρίου / 12 Δεκεμβρίου 1819

Ο Καπ. ενημερώνει τον Αυστριακό πρεσβευτή για την αμετακίνητη στάση της Ρωσίας στο Γερμανικό ζήτημα, που συνίστατο στη «μη επέμβαση».

1820

119. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Κωνσταντινούπολη Στρόγγανωφ 3/15 Ιανουαρίου 1820

Ο Καπ. εφιστούσε την προσοχή του Στρόγγανωφ σχετικά με τις κινήσεις βρισμένων ατόμων που εμφανίζονταν να μεριμνούν για την ελληνική υπόθεση. Παράλληλα ενημέρωνε τον πρεσβευτή για την παρουσία στην Πετρούπολη του Καμαρηνού, έμπιστου του Πετρόμπεη της Μάνης, προς τον σκοπό χρηματικής ενίσχυσης του τελευταίου για λόγους εκπαιδευτικούς.

120. Επιστολή προς τον ηγεμόνα της Βλαχίας Α. Σούτσο 3/15 Ιανουαρίου 1820

Ο Κ. έδινε οδηγίες για τον σεβασμό των προνομίων της κάθε τάξης, για τη μετάδοση στους δημοσίους υπαλλήλους αρχών δικαιοσύνης, ανθρωπιάς και αφιλοκέρδειας, για τη διδασκαλία στο λαό της «πρακτικής» της Χριστιανικής ηθικής.

121. Επιστολή προς τον γενικό πρόξενο της Ρωσίας στην Πάτρα Β. Μπενάκη 4/16 Ιανουαρίου 1820

Η επιστολή αναφέρεται στις ταραχές που είχαν ξεσπάσει στη Ζάκυνθο και την Αγία Μαύρα. Ο Καπ. προτρέπει τον Μπενάκη να εμπνεύσει στους Επτανησίους ηρεμία και υπακοή και να τους αποτρέψει από «κάθε τυχαία και άτακτη επιχείρηση». Ο χρόνος της δικαίωσης τους δεν θ’ αργήσει.

122. Επιστολή προς τον Κ. Βαρδαλάχο Πετρούπολη 4/16 Ιανουαρίου 1820

Ο Καπ. προτρέπει το διδάσκαλο του Γενους Βαρδαλάχο, που είχε διατελέσει σχολάρχης στο Βουκουρέστι και στην Οδησσό, να συνεχίσει να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην ιερή υπόθεση της πολιτιστικής, ηθικής και πνευματικής αναγέννησης του Ελληνισμού.

123. Επιστολή προς τον Αλέξανδρο Στούρτζα Πετρούπολη 20 Ιανουαρίου / 1 Φεβρουάριου 1820

Ο Καπ. ενημερώνει τον Στούρτζα για τις δραστηριότητες της Εταιρείας

των Φιλομούσων και για τη χρηματοδότηση ενός «προκαταρτικού» σχολείου στη Μάνη, Επίσης τον πληροφορεί για τις προσπάθειες που καταβάλλονταν για την εκπαίδευση των Ελληνοπαίδων στην Ευρώπη.

124. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Κωνσταντινούπολη Στρόγγανωφ 17/29 Φεβρουάριου 1820

Η επιστολή αναφέρεται στην αξιοθρήνητη κατάσταση των Αλβανών, που είχαν άλλοτε υπηρετήσει τη Ρωσία και τη Γαλλία και που τώρα βρίσκονταν έξω από κάθε υπηρεσία «διωγμένοι από τους Βρετανούς παράγοντες στα Επτάνησα». Με δυο Σουλιώτες απεσταλμένους ζητούσαν την συμπαράσταση του Τσάρου, την οποίαν ήταν διατεθειμένος να τους παράσχει, κατόπιν εισηγήσεως του Καποδίστρια.

125. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Κωνσταντινούπολη Στρόγγανωφ 17/29 Φεβρουάριου 1820

Ο Καπ. αναφέρεται στη στάση της αγγλικής κυβέρνησης μετά τις ταραχές στα Επτάνησα και τα μέτρα που είχε λάβει ο Μαίτλανδ. Αμφισβητεί την έκταση των ταραχών και διαψεύδει κατηγορηματικά τη φήμη, που είχαν καλλιεργήσει οι Βρετανοί, ότι τις κινήσεις αυτές τις υπέθαλπε η Ρωσία για να επαναφέρει την προστασία της στα νησιά.

126. Υπόμνημα προς τον Τσάρο της Ρωσίας 30 Μαρτίου / 11 Απριλίου 1820

Το υπόμνημα περιλαμβάνει την ανακεφαλαίωση των αναφορών, που είχαν δεχθεί οι υπηρεσίες του ρωσικού υπουργείου των Εξωτερικών από την Ευρώπη τον τελευταίο χρόνο. Κύρια ζητήματα οι ανατρεπτικές κινήσεις στη Γερμανία, οι κυβερνητικές εξελίξεις στη Γαλλία, το σχίσμα ανάμεσα στους Βέλγους και τους Ολλανδούς, οι γενικότερες μεταβολές στη Μεγάλη Βρετανία και οι επαναστατικές κινήσεις στην Ισπανία, παράλληλα με την απελευθέρωση των επαναστατημένων επαρχιών της νοτίου Αμερικής.

127. Επιστολή προς τον ηγεμόνα της Βλαχίας Α. Σούτσο 4/16 Ιουλίου 1820

Η επιστολή αναφέρεται στην πορεία των ρωσοτουρκικών σχέσεων. Ο Καπ. αποδίδει τη μη βελτίωση των σχέσεων αυτών αποκλειστικά στην Τουρκία, η οποία αποφεύγει να υιοθετήσει την αρχή της συλλογικής συζήτησης των αμοιβαίων διαφορών. Παρά τις τουρκικές διεργασίες όμως η συνθήκη του Βουκουρεστίου επεβάλετο να παραμείνει «ανέπαφη και σε πλήρη ισχύ».

128. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Λονδίνο Λίεβεν 14/26 Ιουλίου 1820

Σχολιάζει το οξύτατο ύφος της απάντησης του λόρδου Μπάθουρστ στο υπόμνημα του Καπ. για τα θέματα των Ιονίων Νήσων και διερωτάται κατά πόσον ο Ουέλλιγκτων γνώριζε το περιεχόμενο της. Εφόσον το τελευταίο αυτό συνέβαινε, θα έπρεπε με την απάντηση να ασχοληθεί το βρετανικό υπουργικό συμβούλιο. Τέλος ο Καπ. καλεί το Λίεβεν να διερμηνεύσει στη βρετανική ηγεσία, για μια ακόμη φορά, τα δίκαια παράπονα των συμπατριωτών του.

129. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στη Νεάπολη Στάκελμπεργκ Βαρσοβία 21 Αυγούστου / 2 Σεπτεμβρίου 1820

Η επιστολή αναφέρεται στα επαναστατικά γεγονότα, που διαδραματίστηκαν στην Ιταλία και την Ισπανία. Η Ρωσία καταδίκαζε οποιαδήποτε ενέργεια και καλούσε τους επαναστάτες να υποχωρήσουν. Οι συμφωνίες μεταξύ των Συμμάχων έπρεπε με κάθε θυσία να τηρηθούν και την αντιμετώπιση της κατάστασης, που είχε διαμορφωθεί, θα διευκόλυνε η σύγκληση μιας νέας ευρωπαϊκής συνδιάσκεψης.

130. Οδηγίες προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στη Ρώμη Α. Ιταλίνσκυ Βαρσοβία 21 Αυγούστου / 2 Σεπτεμβρίου 1820

Οι οδηγίες αφορούν την πορεία των σχέσεων της Ρωσίας με το Βατικανό, που είχαν διαταραχθεί λόγω της περιπλοκής του θέματος της ίδρυσης ρωμαϊκής εκκλησίας στη Ρωσία. Παρά ταύτα η ρωσική κυβέρνηση απέβλεπε στην αναγκαιότητα ενός πολυσύνθετου και διαρκούς συμβιβασμού με το Βατικανό.

131. Εμπιστευτική επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Παρίσι Βαρσοβία 25 Αυγούστου / 6 Σεπτεμβρίου 1820

Η επιστολή περιλάμβανε συστάσεις προς τη γαλλική κυβέρνηση και το Δούκα Ρισελιέ να εγκαταλείψουν τις τυχόν επεκτατικές βλέψεις και φιλοδοξίες που τους είχε «υπαγορεύσει» η τακτική της Αυστρίας μετά την εκδήλωση των ταραχών στην Ιταλία και Ισπανία.

132. Προσωπική επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στο Λονδίνο Βαρσοβία 6/18 Σεπτεμβρίου 1820

Αναφέρεται στις δραστηριότητες του Καπ. εν όψη της συνδιάσκεψης των συμμάχων Δυνάμεων στο Τροππάου. Εκφράζεται η επιθυμία για τη συμμετοχή σ’ αυτό όλων των κυβερνήσεων. Και η βρετανική παρουσία και εκπροσώπηση κρινόταν οπωσδήποτε αναγκαία τόσο για τη συμμαχία όσο καί

για την Ευρώπη γενικότερα.

133. Επιστολή προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Κωνσταντινούπολη Στρόγγανωφ Βαρσοβία 20 Σεπτεμβρίου / 2 Οκτωβρίου 1820

Η επιστολή υπογραμμίζει την ουδέτερη στάση της Ρωσίας μετά τη διένεξη του Αλή Πασά με την Υψηλή Πύλη. Παράλληλα θίγεται το θέμα της ενδεχόμενης αξιοποίησης στη διπλωματική υπηρεσίας της Ρωσίας του Παπαρηγόπουλου, συνεργάτη του προξένου στην Πάτρα Βλασσόπουλου.

134. Υπόμνημα προς τον Αλέξανδρο Στούρτζα Βαρσοβία 23 Σεπτεμβρίου / 5 Οκτωβρίου 1820

Ο Καπ. ζητούσε τη γνώμη του πιστού συνεργάτη του εν όψη του Συνεδρίου του Τρόππαου. Κύριο πρόβλημα οι επαναστάσεις στην Ιταλία και την Ισπανία. Πώς θα μπορούσε κανείς να αποκαταστήσει την τάξη εκεί, περιφρουρώντας παράλληλα με σταθερό τρόπο την εδαφική τους ακεραιότητα και την εθνική τους ανεξαρτησία; Μόνη λύση η αποκατάσταση των θεσμών και της ηρεμίας.

135. Επιστολή προς τον προσωρινό προϊστάμενο του Υπουργείου Εξωτερικών Π. Ντιβώφ Βαρσοβία 3/15 Οκτωβρίου 1820

Η επιστολή αναφέρεται στην τακτική που όφειλε ν’ ακολουθήσει στο Υπουργείο των Εξωτερικών ο προσωρινός προϊστάμενος - λόγω απουσίας του Καποδίστρια - Ντιβώφ, μια τακτική που θα έπρεπε να συμβαδίζει με τις αρχές που είχε υιοθετήσει και εφάρμοζε στη ρωσική εξωτερική πολιτική ο Αυτοκράτορας.

136. Επιστολή προς τον Γενικό πρόξενο της Ρωσίας στην Κρακοβία Σ. Ζαζέτσκι Βαρσοβία 5/17 Οκτωβρίου 1820

Περιείχε οδηγίες για τον τρόπο αντιμετώπισης της επιτροπής, που είχε συσταθεί και λειτουργούσε στην Κρακοβία. Ο Καπ- συνιστούσε την τόνωση της «διάθεσης» των καλλιεργητών και την παράλληλη εξασφάλιση μιας άνετης και ανεξάρτητης διαβίωσης, ώστε να διαμορφώσουν (ελεύθερα) τα ήθη τους» και να ανυψωθούν «πολιτιστικά».

137. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Βαρσοβία 5/17 Οκτωβρίου 1820

Στο υπόμνημα αυτό ο Καπ. συνόψιζε τα ζητήματα που επρόκειτο να απασχολήσουν τους Συμμάχους στο Συνέδριο του Τρόππαου.

138. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Τροππάου 14/26 Οκτωβρίου 1820

Η σύνταξη του υπομνήματος οφείλεται σε συνεργασία Καπ. και Νέσσελροντ. Αντικείμενό του οι συζητήσεις των δύο Ρώσων υπουργών με τον υπουργό των Εξωτερικών της Αυστρίας Μέττερνιχ. Επιδίωξη των Αυστριακών η μεμονωμένη επέμβαση τους στην Ιταλία για την κατάπνιξη της επανάστασης στη Νεάπολη, επιδίωξη που αναχαιτίστηκε, κυρίως από τον Καπ., ο οποίος ήταν εναντίον των ξένων παρεμβάσεων στις εσωτερικές υποθέσεις των ξένων κρατών, όπως στην Ιταλία και την Ισπανία.

139. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Τροππάου 15/27 Οκτωβρίου 1820

Αφορούσε τη δεύτερη συνάντηση των εκπροσώπων της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής με τον Μέττερνιχ, η οποία υπήρξε περισσότερο μετριοπαθής, χωρίς να επιτευχθεί γεφύρωση των διαφωνιών.

140. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Τροππάου 24 Οκτωβρίου / 5 Νοεμβρίου 1820

Το υπόμνημα έθετε τις αρχές πάνω στις οποίες οι Μεγάλες Δυνάμεις όφειλαν να στηρίξουν την πολιτική τους για την αντιμετώπιση των επαναστάσεων στο Βασίλειο των δύο Σικελιών και στην Ισπανία. Κύρια επιδίωξη η σύνταξη μιας νέας συνθήκης «ειλικρινούς αλληλεγγύης».

141. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Τροππάου 24 Οκτωβρίου / 5 Νοεμβρίου 1820

Ο Καπ. καταδικάζει τις εξεγέρσεις στο Βασίλειο των Δύο Σικελιών και προτείνει, διά μέσου της αποκατάστασης της νομιμότητας, τη συμφιλίωση της Ιταλίας με την «ευρωπαϊκή κοινωνική τάξη». Γι’ αυτό το λόγο το Βασίλειο των Δύο Σικελιών θα έπρεπε να εκπροσωπηθεί στο Τροππάου ώστε να αποφευχθούν οι μεμονωμένες επεμβάσεις στα εσωτερικά του. Η κρισιμότητα της κατάστασης θα έπρεπε να αντιμετωπισθεί με εγκάρδιες φιλικές διαπραγματεύσεις και όχι με τη βία.

142. Προσωπική επιστολή προς τον απεσταλμένο της Ρωσίας στο Τουρίνο Γ. Μοτσενίγο Τροππάου 11/23 Νοεμβρίου 1820

Περιέχει οδηγίες ως προς τον ενδεδειγμένο τρόπο ενημέρωσης της κυβέρνησης του Τουρίνου όσον αφορά τις αποφάσεις των μελών του Διευθυντηρίου των Δυνάμεων στο Τροππάου. Υπογραμμίζεται για μια ακόμη φορά ότι το σύστημα που είχε εγκαθιδρυθεί εδραζόταν στις συνθήκες του 1814, 1815 και 1818.

143. Επιστολή προς τον επιτετραμμένο της Ρωσίας στο Παρίσι Α. Σρέντερ Τροππάου 15/27 Δεκεμβρίου 1820

Ο Σρέντερ επιφορτιζόταν να ενημερώσει τη γαλλική κυβέρνηση και προσωπικά τον Ρισελιέ για την πορεία των διασκέψεων στο συνέδριο του Τροππάου, οι εργασίες του οποίου είχαν μεταφερθεί ήδη στο Λάϋμπαχ. Εκφραζόταν παράλληλα η ελπίδα ότι και η γαλλική πλευρά θα στήριζε την ευρωπαϊκή συμμαχία.

144. Εγκύκλια επιστολή προς τους απεσταλμένους στη Γερμανική Ομοσπονδία, τις Κάτω Χώρες, την Ελβετία, τη Δανία, και το Βασίλειο Σουηδίας-Νορβηγίας Τροππάου 15/27 Δεκεμβρίου 1820

Γνωστοποιούσε τα αποτελέσματα των συνδιασκέψεων του Τροππάου και την πρόθεση των Συμμάχων να εκπροσωπηθεί στο συνέδριο του Λάϋμπαχ το Βασίλειο των Δύο Σικελιών. l’ ιά τη δικαιότερη αντιμετώπιση του Ιταλικού ζητήματος είχαν προσκληθεί παράλληλα πληρεξουσιοι από τις αυλές του Τουρίνου, της Ρώμης και της Φλωρεντίας. Μόνον έτσι, πίστευε ο Κ., η παλινόρθωση θα στηριζόταν επί εθνικών θεσμών.

1821

145. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Λάϋμπαχ 30 Δεκεμβρίου / 11 Ιανουαρίου 1821

Μετά το Τροππάου οι εργασίες του συνεδρίου συνεχίστηκαν, από τις αρχές του 1821, στο Λάϋμπαχ. Τα θέματα που απασχολούσαν κυρίως τα μέλη της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας ήταν: α) η γενικότερη εφαρμογή της αρχής των επεμβάσεων β) Οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της αρχής αυτής γ) η προσπάθεια για την ίδρυση ιταλικής ένωσης και δ) η αντιμετώπιση της επανάστασης του Πεδεμοντίου. Ο Καπ. ενημέρωνε τον Τσάρο για τις επαφές του με τους εκπροσώπους της ιταλικής αυλής και για τις πρωτοβουλίες του να αντιμετωπιστεί με μετριοπάθεια η μεγάλη κρίση που είχε ξεσπάσει στην Ιταλία.

146. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Λάϋμπαχ 31 Δεκεμβρίου 1820 / 12 Ιανουαρίου 1821

Το υπόμνημα αναφέρεται στις συζητήσεις του Καπ. με τον πρίγκηπα Ρούφφο γύρω από το ιταλικό ζήτημα. Θέματα των συζητήσεων το πρόβλημα της ιταλικής εκπροσώπησης στο Λάϋμπαχ, η αποκατάσταση της νομιμότητας στην Ιταλία και η εξασφάλιση της ευρωπαϊκής ειρήνης και ησυχίας.

147. Επιστολή προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Λάϋμπαχ 2/14 Ιανουαρίου 1821

Ο Καπ. αμφισβητεί για μια ακόμη φορά τις αρχές που διείπαν την αυστριακή πολιτική στην Ιταλία. Στο Τροππάου ο Μέττερνιχ είχε επιτύχει να επιβάλει τη δική του γραμμή για μονομερή επέμβαση στο βασίλειο των Δύο Σικελιών. Εν όψη έναρξης των συζητήσεων στο Λάϋμπαχ ο Καπ. κατέβαλε ύστατες προσπάθειες να πείσει τον Τσάρο να αντιταχθεί σθεναρά στα ιμπεριαλιστικά σχέδια του Αυστριακού καγκελάριου.

148. Επιστολή προς τον βαρώνο φομ Στάϊν Λάϋμπαχ 19/30 Ιανουαρίου 1821

Ενημερώνει τον φίλο και συνεργάτη του για την πορεία των εργασιών του Συνεδρίου του Λάϋμπαχ. Κύριο θέμα η επανάσταση στη Νεάπολη και η

αναζήτηση λογικών μέσων σωτηρίας.

149. Προσωπική επιστολή προς τον απεσταλμένο της Ρωσίας στο Τουρίνο Λάϋμπαχ 10/22 Μαρτίου 1821

Ο Καπ. ενημέρωνε τον Μοτσενίγο για τις αποφάσεις των Συμμάχων στο Λάϋμπαχ για το κρίσιμο ιταλικό θέμα. Κατέβαλε προσπάθεια να νομιμοποιήσει τις ξένες παρεμβάσεις, που τις χαρακτήριζε ενέργειες περιφρούρησης της νομιμότητας. Θέση που του είχε επιβληθεί έπειτα από τη συμπαράταξη του Τσάρου με τον Μέττερνιχ.

150. Προσωπική επιστολή προς τον Αλ. Στούρτζα Λάϋμπαχ 18/30 Μαρτίου 1821

Αναφέρεται στα γεγονότα που ακολούθησαν το κίνημα του Υψηλάντη, ενώ ακόμη συνεχιζόταν οι συζητήσεις για την κατάπνιξη της επανάστασης του Πεδεμοντίου. Ενώ όμως η εξέγερση είχε αποδοκιμαστεί επίσημα και στην αποδοκιμασία είχε συμπράξει και η Ρωσία, ο Καπ. γράφει ότι ήταν θέλημα Θεού η θυσία η η μελλοντική ανάσταση της δυστυχισμένης πατρίδας. Σε επίσημο έγγραφο δεν παραλείπει να εκφράσει τα προσωπικά του αισθήματα με σπάνια διπλωματικότητα.

151. Προσωπική επιστολή προς τον Επιτετραμμένο της Ρωσίας στο Λονδίνο Π. Νικολάϊ 22 Ιουνίου / 4 Ιουλίου 1821

Ο Καπ. καυτηριάζει την παρελκυστική πολιτική της Μεγάλης Βρετανίας στο Ανατολικό Ζήτημα. Καταγγέλλει την έντονα φιλοτουρκική στάση του Βρετανού πρεσβευτή Στράτφορδ Κάννιγκ στην Κωνσταντινούπολη και την αντιπαράθεση του με τον Ρώσο πρεσβευτή. Απαιτεί την επίσημη συμπαράσταση της βρετανικής κυβέρνησης στις φιλειρηνικές πρωτοβουλίες του Τσάρου στην Ανατολή.

152. Νότα (κατόπιν οδηγιών του Καποδίστρια) προς την Υψηλή Πύλη 6/18 Ιουλίου 1821

Επίσημος συντάκτης ο βαρώνος Στρόγγανωφ, ο οποίος διαβεβαίωνε την Οθωμανική Κυβέρνηση για την αποδοκιμασία της Ρωσίας του κινήματος του Υψηλάντη. Η αποδοκιμασία όμως αυτή δεν σήμαινε ότι η τουρκική κυβέρνηση είχε το δικαίωμα να καταπατεί οποιοδήποτε θρησκευτικό, ανθρώπινο και πατριωτικό αίσθημα στην προσπάθεια καταστολής των εξεγέρσεων στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και τη Βαλκανική. Κατόπιν αυτού η Υψηλή Πύλη εκαλείτο επιτακτικά να εκπληρώσει ορισμένους όρους και να προχωρήσει στην

εξασφάλιση ειρηνικού και ήσυχου μέλλοντος στους Έλληνες Χριστιανούς υπηκόους.

153. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο Λάϋμπαχ 30 Δεκεμβρίου / 11 Ιανουαρίου 1821

Το κείμενο επιχειρεί εκτιμήσεις της καταστάσεως που είχε διαμορφωθεί στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και στην επαναστατημένη Ελλάδα και αναζητεί τρόπους που θα παγιώσουν ένα καθεστώς διοικήσεως στις απελευθερωμένες περιοχές, καθεστώς το οποίον θα στηρίζεται στο παραδοσιακό αντιπροσωπευτικό σύστημα. Στο τέλος του υπομνήματος διατυπώνονται οι αρχές και το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα έπρεπε να κινηθεί η νέα διοίκηση.

154. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο 29 Ιουλίου / 10 Αυγούστου 1821

Ανατρέπει με ουσιαστικά επιχειρήματα το περιεχόμενο των βρετανικών διακοινώσεων για τη στάση της Αγγλίας στο θέμα των απηνών διώξεων του ελληνικού Χριστιανικού στοιχείου στην οθωμανική αυτοκρατορία μετά τις επαναστατικές εκδηλώσεις στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και την Πελοπόννησο.

155. Υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο 9/21 Αυγούστου 1821

Αναφέρεται στις εξελίξεις των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας μετά τις διώξεις των Χριστιανικών πληθυσμών και τις συνεχείς παραβιάσεις των συνθηκών εκ μέρους της Υψηλής Πύλης. Προσδιορίζει τα μέτρα και τις κινήσεις της Ρωσικής πολιτικής που θα υποχρέωναν την Πύλη να σεβαστεί τις συνθήκες και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Υποδεικνύει τη συνεργασία με τις άλλες δυνάμεις της Συμμαχίας, ώστε να ασκηθεί πολλαπλή πίεση στην Τουρκία.

156. Σύντομο υπόμνημα προς τον Τσάρο Αλέξανδρο 11/23 Οκτωβρίου 1821

Ο Καπ. επιχειρεί απογραφή των επιπτώσεων που είχαν στη Μολδαβία, τη Βλαχία, τη Σερβία και την Ελλάδα οι πρόσφατες επαναστατικές ταραχές. Κύριο πρόβλημα η Τουρκική βαρβαρότητα εναντίον των Χριστιανών υπηκόων. Για πρώτη φορά ο Καπ. ενέκρινε τη νομιμότητα της προστασίας των Ελλήνων από τη μουσουλμανική εισβολή. Για να επιτύχουν το μεγάλο αυτό στόχο οι Έλληνες έπρεπε να συνενωθούν σε ένα «συμπαγές σώμα και να παραμείνουν σταθερά κάτω από την προστασία της εκκλησίας τους».